Skracanie ułamków zwykłych ułatwia dalsze obliczenia, jak i interpretację wyniku. Czynność sprowadza się do przedstawienia ułamka w postaci, której już bardziej uprościć się nie da. Zasadniczo najszybszą metodą osiągnięcia tego celu jest podzielenie mianownika i licznika przez najwyższy wspólny dzielnik (NWD). Jednak nie zawsze w prosty sposób można go wyznaczyć.
Przeanalizujmy przykład:
Korzystając z powyższej zasady: NWD dla 8 i 12 wynosi 4. Dzielimy zarówno licznik jak i mianownik przez 4 i otrzymujemy:
.
Identyczny efekt można otrzymać wykonując kolejne kroki. Szukamy pierwszego podzielnika (w przypadku liczb parzystych najbardziej oczywistym jest 2). Otrzymujemy kolejno:
8:2=4, 12:2=6
krok 1.
4:2=2, 6:2=3
krok 2. .
Powyższy sposób kilkukrotnie wykonywanego skrócenia przydatny jest w przypadku większych liczb w mianowniku i liczniku, gdzie wyznaczenie NWD nie jest zawsze jest trywialne.
Przyjrzyjmy się przykładowi:
W tym przypadku wyznaczenie NWD już jest bardziej skomplikowane. Pierwszym czynnikiem, przez który możemy skrócić licznik i mianownik to 5:
420:5=84, 525:5=105
krok 1.
Dla 84 i 105 wspólnym dzielnikiem jest np. 3:
84:3=28, 105:3=35
krok 2.
Kolejny wspólny dzielnik to 7:
28:7=4, 35:7=5
krok 3.
Unikneliśmy dzięki temu sposobowi konieczności szukania NWD, który dla 420 i 525 wynosi 105.
Pingback: Cechy podzielności - Oblicz.com.pl